Bệnh APV trên gà còn gọi là bệnh sưng đầu, là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp của gà. Bệnh có khả năng lây lan rất nhanh, đặc biệt nguy hiểm khi kết hợp với các vi khuẩn thứ phát như E. coli, Salmonella, Mycoplasma,… Bệnh thường gây thiệt hại lớn cho vật nuôi nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Giới thiệu về bệnh APV trên gà
Theo RR88, bệnh APV còn được gọi là bệnh viêm mũi họng truyền nhiễm ở gà, là một trong những căn bệnh hô hấp nguy hiểm nhất trong ngành chăn nuôi gia cầm hiện nay. Bệnh do virus Avian Metapneumovirus (AMPV) gây ra, có khả năng lây lan nhanh và ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất chăn nuôi, đặc biệt là gà con và gà đẻ trứng.
Bệnh APV được ghi nhận xuất hiện ở nhiều nước chăn nuôi phát triển như Anh, Pháp, Hà Lan, Mỹ… và đã lan sang khu vực châu Á, trong đó có Việt Nam. Việc hiểu rõ về căn bệnh này sẽ giúp người chăn nuôi chủ động phòng ngừa, giảm thiểu thiệt hại kinh tế.
Đối tượng và thời điểm dễ mắc bệnh
- Gà con từ 2–6 tuần tuổi là nhóm dễ bị nhiễm nhất vì hệ miễn dịch còn yếu.
- Gà đẻ cũng dễ mắc do bị stress, thay đổi thời tiết hoặc điều kiện chuồng trại không đảm bảo.
- Thường bùng phát mạnh vào mùa lạnh, mưa nhiều, độ ẩm cao, khi hệ thống thông gió trong chuồng kém.
Nguyên nhân gây bệnh APV ở gà
Tác nhân gây bệnh chính của APV là virus viêm phổi gia cầm – một loại virus RNA có thể tấn công nghiêm trọng hệ hô hấp của gia cầm ở mọi lứa tuổi. Virus lây truyền chủ yếu qua không khí, từ gà bệnh sang gà khỏe do tiếp xúc, hoặc qua hệ thống thông gió và thiết bị nông nghiệp.
Bệnh thường bùng phát mạnh trong điều kiện chuồng trại mất vệ sinh, ẩm ướt, có nhiều khí độc như NH₃, CO₂, H₂S,… Đặc biệt khi thời tiết chuyển mùa hoặc gà bị stress, bệnh dễ bùng phát nhanh chóng và lan rộng.
Dấu hiệu của bệnh APV ở gà
Theo tham khảo từ những người tham gia đá gà RR88, gà nhiễm APV thường có các triệu chứng lâm sàng như lờ đờ, chậm lớn, chán ăn và lông xù. Các triệu chứng điển hình bao gồm mắt chảy nước và có bọt, kèm theo sổ mũi, viêm mũi, thở nhanh và tiếng rít trong khí quản. Gà có thể bị sưng đầu, mặt sưng húp và run đầu – những triệu chứng dễ nhầm lẫn với bệnh sổ mũi (Coryza).
Nếu bệnh tiến triển nặng và kết hợp với vi khuẩn E. coli, gà sẽ xuất hiện các triệu chứng thần kinh khác như liệt, cổ cong, đi lại khó khăn và sưng đầu nghiêm trọng. Gà đẻ trứng bị bệnh cũng có thể bị vỡ buồng trứng, teo buồng trứng, trứng mỏng hoặc biến dạng. Tỷ lệ đẻ trứng giảm 5-30%, và ở gà giống, tỷ lệ nở có thể giảm 5-10%.
Mức độ nguy hiểm của bệnh APV
Bệnh APV không gây chết hàng loạt như cúm gia cầm, nhưng thiệt hại kinh tế rất lớn vì:
- Tỷ lệ mắc bệnh cao (có thể lên tới 80–90% đàn).
- Tỷ lệ chết 5–20%, tùy thuộc vào mức độ bội nhiễm.
- Giảm năng suất đẻ trứng 10–40%, ảnh hưởng lâu dài đến sản lượng.
- Chi phí điều trị và phòng bệnh tăng cao, trong khi hiệu quả không phải lúc nào cũng triệt để.
Điều đáng lo ngại là virus APV có thể tồn tại âm thầm trong đàn, khiến bệnh tái phát nhiều lần và khó kiểm soát.
Cách phòng ngừa bệnh APV hiệu quả
Phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ gà khỏi nguy cơ nhiễm APV. Trước hết, người chăn nuôi cần giữ chuồng trại thông thoáng, sạch sẽ, đồng thời có hệ thống thông gió tốt. Cần thường xuyên khử trùng và vệ sinh dụng cụ chăn nuôi ít nhất một lần một tuần.
Tiêm vắc-xin phòng bệnh APV theo lịch là biện pháp không thể bỏ qua. Ngoài ra, cần định kỳ nâng cao sức đề kháng cho đàn gà, nhất là trong mùa giao mùa. Có thể sử dụng các sản phẩm như GLUCO KC, kết hợp với các chế phẩm bổ sung multivitamin như VIAMASOL 1000, BCOMPLEX K+C WSP để tăng cường hệ miễn dịch cho gà.
Quy trình xử lý gà bị nhiễm APV
Vì APV là bệnh do virus gây ra nên không có phương pháp điều trị đặc hiệu. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào việc điều trị triệu chứng, tăng cường sức đề kháng và phòng ngừa các bệnh lý nhiễm khuẩn thứ phát. Bạn có thể tham khảo quy trình điều trị hiệu quả dưới đây.
Bước đầu tiên là cách ly tất cả gà bị bệnh, đặc biệt là những con lờ đờ và chướng bụng, để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh. Sau đó, khử trùng toàn bộ chuồng trại bằng BENCOVET hoặc FORDECID và vệ sinh thiết bị chăn nuôi.
Nên điều trị triệu chứng cho gà bằng thuốc giảm ho và long đờm như BROMREPSI hoặc ALCHYMOSIN ORAL . Nếu gà bị sốt, có thể sử dụng PARAVACIN C hoặc PARA EXTRA cho đến khi hết sốt.
Sau khi điều trị triệu chứng, cần tiêm lại vắc-xin APV với liều cao hơn 1,5-2 lần và nhỏ mũi để tăng hiệu quả miễn dịch.
Người bệnh nên sử dụng kháng sinh để điều trị các bệnh lý thứ phát như viêm phổi, viêm ruột, nhiễm trùng huyết, v.v. Buổi sáng có thể dùng AZ TIMICOSIN ORAL hoặc AZ.FLOTEC25, buổi chiều có thể dùng AZ-DOXY 50S hoặc ACELEXIN . Kết hợp với các sản phẩm tăng sức đề kháng như LIQUID HEALTH KTMD , men tiêu hóa VIABIO Live Enzyme High Garlic Herbal GISOL và thuốc giải độc gan thận HEPA TD Herbal . Liệu trình điều trị nên kéo dài 5-7 ngày để đạt hiệu quả tối ưu. Đối với những con vật bị bệnh nặng, có thể tiêm LINCOSPEC hoặc GENTAMAX , kết hợp với tiêm ACHYMOSIN để hỗ trợ điều trị kịp thời.
Trên đây là những thông tin chi tiết về bệnh APV trên gà được chúng tôi tổng hợp mà bạn có thể tham khảo qua. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết cảu chúng tôi.
