Khái niệm máu báo thai
Máu báo thai, còn gọi là chảy máu khi mang thai, là tình trạng chảy máu âm đạo với lượng ít ỏi vào thời điểm đầu của thai kỳ. Theo các bác sĩ sản khoa, máu báo thai thường xuất hiện ở khoảng 6-12 tuần tuổi thai, tức tam cá nguyệt thứ nhất của quá trình mang thai. Khoảng 20-30% phụ nữ có thai sẽ gặp phải tình trạng này.
Máu báo thai được cho là do sự thay đổi nội tiết tố (estrogen, progesterone,…) làm tăng lưu lượng máu đến tử cung. Lúc này, niêm mạc tử cung phình to, giàu mạch máu và mỏng manh hơn nên dễ bị tổn thương gây chảy máu khi phôi thai di chuyển và làm tổ. Mặt khác, sự co thắt nhẹ của tử cung cũng có thể dẫn đến xuất huyết âm đạo.
Máu báo thai thường không nguy hiểm và không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, các mẹ cần theo dõi sát sao, đặc biệt là về màu sắc, lượng máu và các dấu hiệu bất thường khác để có hướng xử trí thích hợp.
Nguyên nhân gây ra máu báo thai
Có một số nguyên nhân phổ biến gây nên tình trạng máu báo thai ở phụ nữ mang thai, bao gồm:
Sự thay đổi nội tiết tố
Khi mang thai, cơ thể tiết ra nhiều estrogen và progesterone hơn để duy trì thai kỳ. Điều này khiến lượng máu lưu thông đến tử cung và cổ tử cung tăng lên. Do vậy, lớp niêm mạc tử cung giàu mạch máu và mỏng manh hơn, dễ bong ra gây chảy máu.
Tử cung co bóp
Ở giai đoạn đầu thai kỳ, tử cung thỉnh thoảng có những cơn co bóp nhẹ để điều chỉnh vị trí làm tổ của phôi thai. Quá trình này cũng có thể dẫn đến chảy máu âm đạo ở một số phụ nữ.
Phôi thai làm tổ
Khi phôi thai di chuyển vào tử cung để bám dính vào thành tử cung, quá trình làm tổ này cũng gây kích ứng và làm tổn thương niêm mạc tử cung gây ra máu báo thai.
Thai ngoài tử cung
Một số trường hợp hiếm gặp, thai phát triển ngoài tử cung như thai ở vòi trứng, thai ở buồng trứng cũng có thể gây chảy máu âm đạo.
U xơ tử cung
Các khối u lành tính ở tử cung hay cổ tử cung khi phình to cũng có thể dẫn đến tình trạng máu báo thai ở phụ nữ mang thai.
Tổn thương cổ tử cung
Do quá trình khám thai, quan hệ tình dục hoặc đặt vòng tránh thai trước khi có thai,… có thể dẫn đến tổn thương ở cổ tử cung gây chảy máu nhẹ.
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác ít gặp hơn có thể kể đến như: viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, tăng huyết áp, rối loạn đông máu,….
Đặc điểm của máu báo thai
Để nhận biết máu báo thai, các mẹ cần nắm được các đặc điểm sau:
Thời điểm xuất hiện
- Thường gặp nhất ở 6-12 tuần tuổi thai, tức tam cá nguyệt thứ nhất của thai kỳ.
- Có thể xuất hiện sớm ngay sau khi thụ thai thành công.
- Hiếm gặp hơn vào tam cá nguyệt thứ 2 hoặc thứ 3.
Màu sắc và lượng máu
- Máu có màu hồng nhạt hoặc nâu sẫm, khác với màu đỏ tươi của máu kinh nguyệt.
- Chỉ là chảy máu rất ít, thường không đầm đìa hay thấm ướt đồ lót.
- Chỉ vài giọt hoặc vài vệt trên quần lót là chính.
Các triệu chứng đi kèm
- Không gây đau bụng dữ dội hay có cảm giác đau nhưng rất nhẹ.
- Không kèm theo các biểu hiện bất thường như sốt cao, rét run, choáng váng, mệt mỏi.
- Thai nhi vẫn phát triển bình thường, không bị ảnh hưởng.
Như vậy, máu báo thai thường rất ít, không gây đau đớn hay ảnh hưởng đến thai nhi. Tuy nhiên, mẹ bầu cũng không nên chủ quan mà cần đi khám ngay nếu thấy có dấu hiệu bất thường.
Cách phân biệt máu báo thai và kinh nguyệt
Do có một số đặc điểm tương đồng, máu báo thai dễ nhầm lẫn với kinh nguyệt. Dưới đây là một số điểm khác biệt giữa hai loại máu này giúp các mẹ nhận biết chính xác:
Về màu sắc
- Máu kinh nguyệt: thường có màu đỏ tươi, đậm hơn.
- Máu báo thai: ngả màu hồng nhạt hoặc nâu sẫm.
Thời gian xuất hiện
- Kinh nguyệt: xuất hiện đều đặn hàng tháng.
- Máu báo thai: xuất hiện bất thường, không theo chu kỳ.
Lượng máu và các triệu chứng khác
- Kinh nguyệt: thường nhiều và đầm đìa hơn.
- Máu báo thai: lượng máu rất ít, chỉ vài giọt hoặc vệt.
- Kinh nguyệt: thường kèm các triệu chứng như đau bụng dữ dội, mệt mỏi, chóng mặt.
- Máu báo thai: hiếm khi có các triệu chứng đi kèm.
Như vậy, bằng cách quan sát cẩn thận, các mẹ có thể phân biệt được máu kinh nguyệt và máu báo thai. Tuy nhiên, khi còn nghi ngờ thì nên đi khám ngay để được chẩn đoán chính xác.
Cách xử trí khi có máu báo thai
Khi thấy máu báo thai xuất hiện, các mẹ nên thực hiện theo các bước sau để đảm bảo an toàn:
Giữ bình tĩnh, quan sát tình trạng
Đầu tiên, mẹ cần giữ bình tĩnh, không hoảng loạn. Quan sát kỹ lượng máu, màu sắc, các triệu chứng đi kèm để có cách xử trí phù hợp.
Sử dụng băng vệ sinh và không quan hệ tình dục
Để tránh kích ứng vùng kín, mẹ nên sử dụng băng vệ sinh thay vì tampon và tránh quan hệ tình dục cho đến khi máu ngừng chảy.
Đi khám ngay nếu máu
- Chảy nhiều, thấm đẫm quần áo hoặc đầy đũa tạ.
- Chảy liên tục trên 2 ngày hoặc tái phát nhiều lần.
- Xuất hiện cục máu đông.
- Kèm theo các triệu chứng như đau bụng dữ dội, sốt cao, choáng váng, mệt mỏi, chóng mặt.
- Màu sắc thay đổi sang nâu sẫm hoặc tím đen.
Trong những trường hợp trên, mẹ cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và xử trí kịp thời. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm cần thiết để tìm nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Điều quan trọng là mẹ phải luôn bình tĩnh, theo dõi sát sao tình trạng và đi khám ngay khi thấy dấu hiệu bất thường để việc điều trị được kịp thời, tránh ảnh hưởng xấu đến thai nhi.
Mai Nguyễn hiện đang là CEO kiêm giảng viên chính tại Mai Academy là một trong số trung tâm đào tạo phun xăm top đầu tại Miền Bắc với 10 năm kinh nghiệm. Dù tốt nghiệp khoa điều dưỡng nhưng lại có niềm đam mê và bén duyên với ngành phun xăm thẩm mỹ.
